Hoe je God in huis haalt

Een tijd geleden kocht ik het boekje ´Brood en liefde´, van Susanne Niemeyer en Matthias Lemme. De ondertitel luidt ´Hoe je God in huis haalt´. Op stille momenten lees ik er een stukje uit. Vanmorgen las ik ´Liefdesverdriet´. Over een huwelijksboot die schipbreuk lijdt. Eén van de drenkelingen vertelt wat haar overkwam. Ze vertelt over de storm, haar gevecht. Daarna dit:

´Een tijdlang lag ik uitgeput op het strand. Af en toe knipperde ik met mijn ogen en zag niets dan het Niets. Steeds wanneer ik het waagde mijn ogen te openen, stond daar de Liefde. Ze zei: ´Je vergist je als je denkt dat ik ervandoor ben gegaan. Ik ben er zoals ik er altijd was. Maar jij kijkt in de verkeerde richting. Steeds weer staar je naar de zee, je zoekt een boot die er allang niet meer is. Draai je om´. (…) Vanaf dat moment begon een nieuw verhaal´.

Omdraaien. Doe het maar eens. En dan merken dat er een nieuw verhaal begint. Door maanden of jaren heen, nadat je grote liefde stukliep, kan dit herkenbaar worden. Of wanneer je door de diepte van het gemis heen moet. Dat je voorzichtig probeert verder te gaan. Omdat de Liefde zegt: ´Ik ben er zoals ik er altijd was´. Niet van vandaag op morgen gaat dat. Het zijn trage processen van ontdekken en ontvangen.

Toen ik vanmorgen zo bezig was met deze tekst bedacht ik dat het niet alleen over intieme liefdesrelaties hoeft te gaan. Liefdesverdriet kan over veel meer gaan. Want stel, een vluchteling uit Syrië of Irak leest ditzelfde citaat: ´Een tijdlang lag ik uitgeput op het strand…´ Dat kan confronterend zijn, want misschien leed hij letterlijk schipbreuk. En wat betekent dan het vervolg van dit citaat? Stel dat die vluchteling het waagde om z´n ogen te openen en dat hij de Liefde ziet, of hoopt te zien. De Liefde zegt hem: ´Je vergist je als je denkt dat ik ervandoor ben gegaan, ik ben er zoals ik er altijd was´. Zou dat kunnen?

´God is Liefde´, zegt de apostel Johannes, ´en God geeft een opdracht; het gebod is dat jullie elkaar moeten liefhebben zoals God dat met jou doet´.

Kijk nog eens naar hoe dat citaat eindigt: ´vanaf dat moment begon een nieuw verhaal´. Dat gold voor die in de steek gelaten geliefde, die zich langzaam leerde omkeren. Maar geldt dat ook voor die andere drenkeling, die zich omkeerde, weg van z´n thuisland?

Die vraag komt dicht bij mij, want als er voor die vluchteling echt een nieuw en goed verhaal wil beginnen, dan ben ik daar toch medeverantwoordelijk voor? Dat gebod om elkaar lief te hebben, om de Liefde te laten zien, gaat immers ook over mij.

Jezus, die de Liefde bij uitstek werd, zei: ´Ik was die vreemdeling´. En de vraag voor jou is, zo maakte Hij duidelijk, ´of jij Mij onderdak hebt geboden´.

Het kamp Moria dat onlangs door brand verwoest werd, stond weliswaar niet in Gemeente Moerdijk, of op de akkers naast Zevenbergen, maar op het eiland Lesbos, een eind weg. Maar daarmee ben ik er niet vanaf.

´Wat kan ik dan doen?!´, denk ik soms, ´hoe kunnen we dan kerk van Christus zijn, kleur bekennen? ´, zeker als Jezus mij er zo dringend mee confronteert. En zeker als ik besef dat er naast vluchtelingen, ver weg, veel andere mensen als drenkeling op de stranden van hun leven liggen, soms dichterbij dan je denkt. Met hun ziel onder hun arm, op zoek naar identiteit, naar een betrouwbare uitgestoken hand. Wat kan ik dan doen?

Zondag 8 november gaat het in de kerkdienst over die vraag. Met bijzondere aandacht voor kinderen die in armoede leven. Wees die zondagmorgen erbij. Want God is Liefde. En samen leren we zo de liefde.

´Vanaf dat moment begon een nieuw verhaal´, zegt het citaat. Of het voor drenkelingen, ver weg en dichtbij, echt een nieuw, goed verhaal wordt? Ik vond die ondertitel van het boekje ´Brood en liefde´ eerst maar raar, ´Hoe je God in huis haalt´. Maar als je er even over nadenkt, zegt het toch veel.

ds. Gert Oostermann.